Pored, već viđenog dokumentarca “Maradona” Emira Kusturice, na FEST-u su premijerno prikazana, tri debitantska ostvarenja najnovije srpske produkcije.To je za svaku pohvalu, jer time ova manifestacija, poput, sličnih u svetu, populariše domaću kinematografiju.
“Zona mrtvih” Milana Konjevića i Milana Todorovića je prvi dugometražni srpski zombie film. U filmu rađenom u znaku nepretencioznog repertoarskog izdanja, u kome ima brojnih filmofilskih omaža žanru, dosta vešto uklopljenih u lokalni kolorit, reč je o invaziji zombija u Pančevu. Ideja da se čitav film snimi na engleskom, zasnovana na željama daljeg komercijalnog plasmana, donela je izvesnu izveštačenost kod gotovo svih domaćih glumaca, izuzev Mikija Krstovića, uz svojevrsnu humornu notu, ali nije ozbiljnije narušila osnovni tok čitave priče. Izvesni problemi su uočljivi i u dramaturškom toku, koji je zbrzan na kraju, i u kome nije dovoljno pažnje obraćeno na prateće rukavce osnovne priče. U celini, ipak, reč je o veoma solidnom filmu, prvom tog žanra kod nas, u kome su do izražaja došla i glumačka ostvarenja Kena Forea, Kristine Klebe i Emilija Rosija, našeg Mikija Krstovića, kao i maske Miroslava Lakobrije.
 

Kadar iz filma Darka Lungulova "Tamo i ovde"

“Život i smrt porno bande” Mladena Đorđevića je znatno pretenciozniji i provokativniji projekat. Na globalnom planu rađen je u dogma matrici, poput,”Idiota” Larsa Trira, a na lokalnom planu, idejno parafrazira “Rane radove” Želimira Žilnika,ali osim u namerama, tu na žalost, prestaju sva ostala poređenja kada je reč o ukupnom rezultatu. Porno banda, čudovišna skupina gubitnika, sastavljena od neshvaćenih filmskih umetnika, narkomana, pedera, travestita i “idiota svake vrste, u svom pohodu“osvete prema ruralnoj Srbiji, svoju “misiju” donošenja seksualnih sloboda “zatucanim” seljacima, zaokružuje u odsustvu finansija, živim snimanjem u lapot stilu smrti onih kojima u Srbiji nije više do života za potrebe stranih televizija i konzumenata. Namera tvoraca ovog “poduhvata” bila je “naravoučiteljna” na intelektualno estetskom planu, a “isceljujuća” na duhovno političkom, ali uz dužno poštovanje, to im nije pošlo za rukom jer miksovanje domaće ratne i političke pornografije sa prizorima seksualnih perverzija i pornografije, u najvećem delu ovog mučnog filma ostaje samo na nivou željene provokacije.
Nakon pojave zombija u Pančevu i “turneje” porno bande ruralnom Srbijom gotovo nestvarno ali prijatno, je bilo suočiti se sa jednostavnim, ljudski toplim filmom, koji govori o ljubavi i usamljenosti, ”Tamo i ovde” Darka Lungulova. Mada je dramaturška razvojna linija dosta svedena, čak nedovoljno razvijena, pri čemu i nadgradnja likova ostaje dosta prikraćena i osiromašena, reč je o kvalitetnom ostvarenju, koje izvrsno korespondira sa emocijama gledalaca. Činjenica da smo, posle dužeg vremena, videli da u Srbiji živi neki normalan svet, koji se hrabro i tiho bori sa svojim problemima, deluje ohrabrujuće, a sjajna kamera Matijasa Seninga otkriva Beograd u novom vizuelnom atraktivnom svetlu. Glumačka ekipa na čelu sa Amerikancem Dejvidom Tortonom, uz sjajnu podršku naših zvezda, Mirjane Karanović, Feđe Stojanovića i Branislava Trifunovića učinila je film “Tamo i ovde” događajem vrednim naših emocija i pažnje.
 

Borislav Anđelić

                                                    FIPRESCI SRBIJA POST FESTUM
 

Dinko Tucaković: SODOMA I PONEŠTO GOMORE. Najveća metafora, koja je na okrutan način demonstrirala da je jedno poglavlje FEST-a zauvek zatvoreno je, smrt njegovog osnivača, filmskog kritičara Milutina Čolića, usred festivala. Jer FEST kakvog je osmislio njegov dugogodišnji ’spiritum movens’, dešava se u jednom drugačijem trenutku, u novom mileniju, u jednom novom i odrpanom Beogradu, devastiranom ratovima i političkim mahinacijama. Zato je teško govoriti o FEST-u kao festivalu, već više kao spomeniku ili recidivu, jer su promene neprimetne, program i dalje ziheraški, ono što je već overeno nagradama velikih festivala..
Milan Nikodijević: FEST – NIKAD KAO NEKAD? Kao i svake godine u ovo vreme, trudim se da složim utiske posle deset dana provedenih u bioskopskim salama Sava Centra, Doma sindikata i Kulturnog centra Beograda. Još od nezaboravnog prvog festovskog iskustva, Povratka Džedaja 1984. kada sam sa šest godina gledao to filmsko čudo iz trećeg reda velike sale SC, svakog februara uživam u mogućnosti da u jednom kratkom periodu pogledam sve značajne svetske filmove iz prethodne godine. To je i najveći doprinos Festa kulturnom životu Beograda i nešto po čemu je naš grad jedinstven u svetu..