naslovna | o nama | godišnje nagrade | festivalski izveštaji | tekstovi | članovi | arhiva | kontakt

 


 

 



DEJAN DABIĆ O FILMU "MOST ŠPIJUNA"

 



 

Go To   FIPRESCI    
The International Federation
of Film Critics
Official site

Filmovi i festivali iz ugla profesionalnih kritičara

MOST ŠPIJUNA (Bridge of Spies)
režija: Steven Spielberg
uloge: Tom Hanks, Mark Rylance, Amy Ryan, Sebastian Koch, Alan Alda, Scott Shepherd, Proizvodnja: SAD, Nemačka, Indija 2015.

  
U trenutku kada je svetski mir na najvećim iskušenjima od hladnoratovskih vremena, pa možda čak i od vremena Drugog svetskog rata (ratovi na Bliskom istoku, pojava ISIL-a, terorizam...), pojavljuje se nimalo slučajno novi film Stivena Spilberga, zasnovan na istinitoj priči o razmeni špijuna na mostu Glinike (Die Glienicker Brücke) nedaleko od Berlinskog zida koji je služio za razmenu zarobljenika između zemalja NATO pakta i Varšavskog ugovora. U centru dramske priče je ugledni advokat Džejms Donovan (igra ga poslovično dobri Tom Henks) koji je na mostu Glinike 1962. godine organizovao razmenu Rudolfa Abela (odlični Mark Rajlans, u međuvremenu nominovan i za Zlatni globus za epizodu) - osuđenog u SAD za špijunažu u korist SSSR (u prvom delu filma prisustvujemo sudskom procesu sa tada dominantnom antikomunističkom histerijom) i američkog pilota Frensisa Geri Pauersa -

Bridge of Spies
Plakat filma "Most špijuna"

čiji su avion oborili Sovjeti i optužili ga za špijunažu - a istovremeno sa ovom razmenom,  istočnonemačka policija pušta greškom uhapšenog američkog studenta, Frederika Prajora. Istorijska i geopolitička faktografija nije ono što je u prvom planu Spilbergovog filma već atmosfera i međuljudski odnosi u blokovski suprotstavljenom svetu gde harizma i etički kodeksi pojedinaca uspevaju da preokrenu tokove svetske istorije (u jednom delu filma i Donovanova porodica trpi posledice njegovog zalaganja za interes koji svi ne prepoznaju kao javni – zato će se na kraju, u sceni gradskog prevoza, Spilberg i poigrati sa načinom na koji funkcioniše javno mnjenje kada jedna od putnica čitajući udarne vesti u novinama prepozna Donovana).

Bridge of Spies
Kadar iz filma "Most špijuna"

   Ovaj film je u žanrovskom smislu drama sa elementima sudske hronike da bi – latentnim korišćenjem saspensa tokom celog filma – na kraju kulminirao u triler. Spilberg naraciju vodi majstorskom rukom reditelja za kojeg se s pravom može reći da je poslednji predstavnik klasičnog američkog filma ukorenjenog u novoholivudsku poetiku („apdejtovanog“ još od vremena „Duela“ i „Ajkule“), uz uspešno hvatanje koraka sa tekovinama moderne filmske tehnologije (stoga bi potencijalni gledaoci ovog filma trebalo da njegovu dramatičnost i sugestivnost provere u dvoranama koje poseduju 4 K rezoluciju umesto konvencionalne bioskopske, ili još gore, kućne projekcije). „Most špijuna“ sadrži i antologijsku sekvencu razmene zatvorenika na mostu Glinike koja vizuelnom zavodljivošću, dinamikom i montažnim ritmom, kao i sjajnom peripetijom (kada Abel sačeka i Prajorovo puštanje pre nego što krene sa druge strane mosta) priziva u sećanje i neka od remek dela američkog i svetskog filma, ali je pravo pitanje koliko je to presudno u oceni najnovijeg filma reditelja koji je potpisao filmove kao što su: „Šindlerova lista“, „Spašavanje redova Rajana“ ili „E.T. vanzemaljac“ i od kojeg se uvek očekuje drugačije, više i bolje?

*Tekst je objavljen u akademskom časopisu "PRESSING".

Dejan Dabić

 

 

naslovna | o nama | godišnje nagrade | festivalski izveštaji | tekstovi | članovi | arhiva | kontakt

 

 

© Copyright FIPRESCI Srbija 2006-17.  Sva prava zadržana. Mail to WEBMASTER