14. Palićki festival evropskog filma svečano je otvoren
ovogodišnjim Kanskim pobednikom. Čast je pripala briljantnom
ostvarenju „4 meseca, 3 nedelje i 2 dana“ rumunskog reditelja
Kristijana Munđiua. Potresna priča o devojci i abortusu u vreme
Čaušeskove vladavine koja počinje jednog sivog jutra a završava se
u sledeću zoru nije ostavila ravnodušnim više od 1.200
posetilaca Palićke letnje pozornice.
Od 16. do 22. jula publika je videla više od 30 filmova u nekoliko
paralelnih
festivalskih programa.
|
|
Sa skromnih 250.000 evra budžeta ovaj mali ali vrlo značajni
festival evropskog filma još jednom je opravdao očekivanja
mnogobrojnih filmofila i ponovo iznenadio svojom lucidnošću,
odgovornim i ozbiljnim pristupom. Od festivalske organizacije do
odličnog glavnog i pratećeg programa sve je besprekorno funkcionisalo.
Sve osim vremena, ipak i na više od 40 stepeni sjajna festivalska
atmosfera obeležila je i ovo izdanje Palićkog festivala.
Dobitnici ovogodišnjih nagrada Aleksandar Lifka za životno delo bili
su čuveni mađarski reditelj, oskarovac Ištvan Sabo i legendarni srpski
glumac, producent i reditelj Ljubiša Samardžić. Zahvalivši se na
nagradi reditelj Sabo je rekao: „Svi mi imamo taj predivni san o
evropskom identitetu i on je realnost“ a upravo je ovaj mali ali
toliko značajni za nas filmski festival deo tog zajedničkog evropskog
i srpskog sna.
Pored 13 filmova glavnog takmičarskog programa i jedan prateći, novi
mađarski film imao je šta da ponudi. Izdvajamo „Svežinu“ mlade
rediteljke Agnes Kočiš priču o majci i ćerki, o njihovim neostvarenim
željama za nečim drugačijim, za novim životom i svežim vazduhom. Ovo
prošlogodišnje evropsko filmsko otkriće, dobitnik mnogih važnih
nagrada zaslužilo je mesto i u glavnom programu. A kultni mađarski
reditelj Mikloš Jančo pojavio se i lično kao gost festivala
predstavivši svoj novi duhoviti film „Ed je slasno jeo“.
Iz godine u godinu sve bolji i atraktivniji novi norveški film takođe
je bio deo festivalskog programa, videli smo 6 odličnih filmskih
ostvarenja sa hladnog ali sudeći po braljantnoj kinematografiji i vrlo
uzbudljivog severa Evrope.
|
Palićka letnja pozornica |
Među mnogobrojnim gostima festivala iz cele Evrope bili su i poljski
reditelj Stanislav Muha sa svojim prvim igranim filmom „Nada“ kao i
poznati britanski reditelj Dejvid Mekenzi, dobitnik novoustanovljene
specijalne onlajn nagrade koja povezuje dva regionalna fesivala
Motovun i Palić . Novi Mekenzijev film, neobična psihološka drama
„Halam Fo“ govori o emotivnom sazrevanju glavnog junaka.
Međunarodni festivalski žiri na čelu sa poznatim italijanskim
montažerom Robertom Perpinjanijem imao je težak ali i prijatan zadatak
da odabere najbolje. Specijalno priznanje za realističan prikaz
današnjice pripalo je našem reditelju Srdanu Goluboviću za film
„Klopka“. Dva Palićka tornja otišla u ruke austrijskog reditelja
Ulriha Zajdla za film „Uvoz izvoz“ i ruskog reditelja Kirila
Serebrenjikova autora provakativnog umetničkog ostvarenja „Glumeći
žrtvu“.
|
Kadar
iz nagrađenog filma "Posle venčanja" Suzane Bir |
U znaku „odbacivanja okova“ i filmskog osvajanja slobode bili su i
dobitnici ovogodišnjih najvažnijih palićkih nagrada. Palićki toranj za
režiju dodeljen je izraelskom filmu „Slatko blato“ reditelja Drora
Šaula za snažno i originalno prikazivanje čovečnosti na filmu.
Dvostruki
palićki pobednik danski film „Posle venčanja“ rediteljke Suzane Bir
osvojio je Zlatni toranj za najbolji film
kao
i nagradu žirija kritike FIPRESCI Srbija. Po rečima žirija ova divna
filmska odiseja prepuna osećanja hrabro nam pokazuje jedinstvenu
raznolikost sudbina kroz podeljene svetove.
Žiri
kritike FIPRESCI Srbija
nagradu FIPRESCI
najboljem evropskom filmu
glavnog takmičarskog programa dodelio je danskom
filmu "POSLE VENČANJA" rediteljke Suzane Bir. Žiri je
zasedao
u
sastavu:
Dejan
Dabić (urednik filmskog programa gradske
Niške televizije i Niškog kulturnog centra,
Niš), Vesna Milivojević (Glas
javnosti, Beograd) i Ivana Lazarević (TV
Avala, Beograd).
U saopštenju žirija se ističe da se nagrada
dodeljuje "za sugestivno režiranu i vanserijski odigranu priču na
tragu "Dogme" u kojoj se rasvetljava naličje vrline jednog moćnog
pojedinca sa bogatog severa Evrope, njegovo "idilično" porodično
okruženje i donacija deci trećeg sveta". Nagradu je montažerki filma
Pernile Beh Kristensen svečano uručila Vesna Milivojević.
I na kraju valja i to pomenuti, u jednom festivalskom trenutku
okarakterisan kao „moguća misija“ ovaj jedinstveni srpski festival
evropskog filma poznat po iskrenoj i prijatnoj festivalskoj atmosferi
ostaće upamćen u najmanje dve reči: evropski i filmski. Samo toliko.
|
Saša Janković
|